ولی قبل از توضیح این مطلب بهتر است به نوعی طراحی قدیمی رفع معضل که به طراحی نرم (مبارزه مثبت) معروف است توجه شود. هر چند که به طور دقیق تر طراحی نرم رفع معضلات خود یکی از شاخه های طراحی محیط یا همان نهادسازی محیط است.

اگر جامعه با مشکل قاچاق مواد مخدر و شیوع روز افزون اعتیاد مواجه باشد برای رفع این مشکل اولین و ساده ترین راهکار استفاده از «زور» برای حل مشکل است به طور مثال قاچاقچیان اعدام و معتادین به زندان محکوم می شوند.

حال اگر بخواهیم با نهاد سازی معنوی بر اساس مبارزه مثبت به حل مشکل بپردازیم هدف و وسیله بر اساس نهاد سازی اسلامی طراحی و سپس اجرایی می شوند.(انطباق لحظه به لحظه هدف و افعال با جهان بینی معنوی از شروط لازم جهت انطباق نهاد با نیازهای معنوی جامعه است).

هدف رفع معضل اعدام قاچاقچیان است که تاحدی با جهان بینی اسلامی منطبق نیست و از سوی دیگر جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و به تبع آن جلوگیری از شیوع اعتیاد در بین افراد است.

در مبارزه مبتنی بر قهر و غلبه عموما تخصص رنگ می بازد، ناتوانی افراد از حل مشکلات بارز است ، نتیجه مطلوب نیست و در کل می توان گفت مبارزه ای از نوع مبارزات قدیمی و عتیقه است که با نیاز یک جامعه متمدن و فکور منطبق نیست.

خشونت همیشه بد نیست ولی در صورت نیاز بدترین خوب است. کشتن یک مرد سرپرست خانوار چه تبعاتی دارد؟ غیر این است که یکی از خودمان را با دست خود می کشیم، فرزندانش را یتیم و همسرش را تیره بخت می کنیم. از سوی دیگر خانواده فرد معتاد با از دست دادن سرپرست خود طعم تلخ آوارگی را خواهند کشید (هر چند که قبل از آن هم به دلیل ناتوانی جامعه در رفع معضل حال و روز خوشی نداشته اند). از سوی دیگر تا چه اندازه به نتیجه رسیده ایم؟ در هیچ جا و در هیچ تاریخی ندیده ام که خشونت دوای دردی بوده باشد. مشکل حل نمی شود هر چند از شیوع مشکل تا حدی جلوگیری می کند.

در مبارزه مثبت سلاح نرم تری بکار گرفته می شود مجرمان، انگیزه و اهداف آنها مورد توجه قرار گرفته کار رنگ و بوی تخصص به خود می گیرد و طرح های فکری ویرانگر در درون اهداف جاسازی می شود.

انگیزه های خاص سودجویی در قاچاقچیان مواد مخدر مشهود است. باید انگیزه آنها از بین برود. مثلا دولت از طریق مبارزه مثبت وارد شود و به توزیع مواد مخدر بین معتادین به اندازه نیازشان مبادرت کند. فرضا از معتادین بخواهد که با معرفی خود به مراکزی خاص به صورت رایگان مواد مخدر مورد نیاز خود را دریافت کنند. به نظر هنوز نهاد بالغ نشده، قدرت اجرایی ندارد باید کار با مهارت بیشتری دنبال شود باید از شخصیت معتاد نیز در طراحی کمک گرفت. فرد معتاد از سویی به دلیل دید منفی اجتماعی جهت معرفی و دریافت مواد مخدر خجالت خواهد کشید و از سوی دیگر معتادین عموما اشخاص ضعیف النفسی هستند و با توجه به این دو نکته باید نهاد بالغ تر شود. به طول مثال به معتادین اعلام شود که جهت دریافت مواد مخدر مورد نیاز فقط یک بار معرفی خود کافی است و مواد مورد نظر از طریق پست و به صورت کاملا عادی برای شما ارسال خواهد شد. اینگونه معتاد انگشت نما نشده و خجالت نخواهد کشید و معتاد همکاری بیشتری خواهد کرد. از سوی دیگر با توجه به اینکه فرد معتاد عموما ضعیف النفس است نباید مصرف یک هفته ای او یکجا برای او ارسال شود وگرنه با تمام کردن مواد مخدر خود باز به خرید مواد مخدر روی خواهد آورد و انگیزه سودجویی برای قاچاقچیان باقی خواهد ماند بلکه باید به اندازه مصرف روزانه مواد دریافت کند.

همینطور نواقص دیگر این طراحی باید رفع شود تا نهاد به مرحله بلوغ برسد یعنی به
نقطه ای برسد که ضمن قدرت پذیرش بسیار بالا در جامعه، کوچکترین تخطی ای از
جهان بینی معنوی نداشته باشد. ]این راهکار، راهکاری تمثیلی است و شاید قابلیت اجرایی نداشته باشد ولی به نظر حرفه ای ترین مبارزه همین نوع مبارزه است هر چند وقت گیر، مستلزم تخصص بالا و شناخت دقیق محیط خصوصا افراد جامعه می باشد.[ 

به این ترتیب قاچاقچیان مواد مخدر بدون زدن حتی یک تیر نابود خواهند شد. چون انگیزه سودجویی آنها از طریق نهادسازی نابود گشت. امری که از طریق زور و درگیری هرگز قابل دستیابی نیست و همیشه شاهد خواهیم بود خون افراد زیادی در درگیری ها فدا می شود. از سوی دیگر قاچاقچی مواد مخدر دیگر اعدام نمی شود چون قاچاقچی ای نمانده و این یعنی بازگشت به سوی جهان بینی اسلامی و دست آخر بسیاری از خانواده های رنج دیده و آسیب دیده معتادین نفس راحتی خواهند کشید زیرا از سویی هزینه های گزاف خرید مواد مخدر از بین می رود و از سوی دیگر با معرفی معتادین دولت آنها را شناسایی کرده می تواند از طریق مددکاران اجتماعی و آموزش های لازم معتاد را درمان کند. راه شیوع اعتیاد نیز مسدود خواهد شد چون از سویی قاچاقچی مواد مخدر بسیار کم و در حد هیچ است و از سوی دیگر دولت به کسی که معتاد نیست مواد مخدر نمی دهد.البته مساله به این سادگی نیست ولی برای تقریب ذهن به مزایای مبارزه مثبت مثال مفیدی است در ضمن مبارزه های مثبت در خصوص اعتیاد در کشورهای دیگر نتایج مطلوبی داشته و طرح این مساله فقط یک تئوری نیست بلکه به واقعیت نیز پیوسته.